- Baza wiedzy
- Profilaktyka
- Zindywidualizowane procedury niechirurgicznego leczenia periodontologicznego
Zindywidualizowane procedury niechirurgicznego leczenia periodontologicznego
Do czytelniPoniższy tekst jest tłumaczeniem artykułu prof. Giany Marii Nardi "Individually tailored operating protocol in non-surgical periodontal therapy"
Tekst oryginalny jest dostępny tutaj: Artykuł G. Nardi Niechirurgiczne leczenie periodontologiczne
W indywidualnie dobranej, niechirurgicznej terapii periodontologicznej ważny jest wybór takich narzędzi i technologii, które pozwolą przeprowadzić leczenie w sposób, który jest efektywny i minimalnie inwazyjny. Oczyszczanie kieszeni periodontologicznych powinno odbywać się w sposób komfortowy dla pacjenta i wygodny dla lekarza. Jest to możliwe jeśli wybierzemy bezpieczne i ergonomiczne urządzenia. Technologia Mectron Combi Touch pozwala spełnić opisane powyżej warunki. Wielofunkcyjne urządzenie Combi Touch to piezoelektryczny skaler i piaskarka, którymi można wykonać pełną higienizację obszarów nad i poddziąsłowych.
Skaler ultradźwiękowy posiada funkcję SOFT MODE, która pozwala na wykonanie bardzo delikatnego skalingu a jednocześnie gwarantuje bardzo wysoką efektywność zabiegu, zarówno przy zabiegach regeneracyjnych jak i tych przeprowadzanych na elementach protetycznych.
Piaskarka pozwala na użytkowanie 2 różnych rodzajów piasków profilaktycznych w zależności od potrzeb danego przypadku klinicznego. Dużym ułatwieniem jest możliwość używania obu piasków u jednego pacjenta poprzez szybkie przełączanie się między komorami z piaskiem. Dodatkowo nie trzeba zmieniać rękojeści przy zmianie przy zmianie rodzaju piasku. Wystarczy zmienić dyszę (Fot. 1)
Fot. 1. Piaskarka pozwala na pracę z trzema różnymi dyszami w zależności od przeprowadzanej procedury higienizacyjnej.
Konserwacja urządzenia jest szybka i prosta dzięki możliwości wyjęcia komór na piasek bez konieczności wyłączania urządzenia. Pracę ułatwia też specjalny system zapobiegający zapychaniu się dysz. Urządzenie może być podłączone do zaworu wody lub wykorzystywać butelkę o pojemności 500 ml.
Opis przypadku
Przeanalizujmy przypadek mężczyzny w wieku 67 lat, w pozornie dobrej kondycji zdrowotnej jamy ustnej. Pacjent narzeka na podrażnienie dziąseł oraz nieświeży oddech. Obserwacja kliniczna z użyciem kamery ujawnia obecność biofilmu bateryjnego i złogów w przestrzeniach międzyzębowych. (Fot. 2)
Fot.2 Badanie kliniczne z użyciem kamery video
W historii leczenia pacjenta znajdujemy zapis, że wiele lat temu zdiagnozowano u niego wysoki poziom resorpcji kości oraz obecność infekcji. Z tego względu podjęto decyzję o usunięciu elementów protetycznych i zastąpieniu ich implantami (w obszarach 14 – 15 – 24 – 45).
Badanie wykazało obecność wyraźnego zaczerwienienia wokół większości szyjek zębowych oraz obecność dużej ilości biofilmu bakteryjnego zwłaszcza w przestrzeniach międzyzębowych . (Fot. 3)
Fot. 3 Sytuacja początkowa
Jakkolwiek nie odnotowano śladów ścierania powierzchni zębowych to jednak na powierzchniach siecznych zębów 43 - 42 – 41 – 31 – 32 – 33 widoczne są wyraźne ślady zużycia oraz utrata pionowości kłów i ich przemieszczenie poziome.
Zdjęcia RTG ukazują poziomy zanik kości we wszystkich 4 kwadrantach, zwłaszcza w obszarze estetycznym, zarówno w żuchwie jak i w szczęce. (Fot. 4.)
Fot. 4 Zdjęcie RTG
Z wyjątkiem trzeciego kwadrantu zęby trzonowe i przedtrzonowe zostały usunięte i zastąpione implantami. Wiedząc że akumulacja biofilmu i kamienia nazębnego rozpoczyna się zawsze od strony językowej/podniebiennej, na zębach trzonowych, postawiliśmy hipotezę, że uszkodzenia periodontologiczne, wynikająca z resorpcja kości, zmusiły poprzedniego operatora do wszczepienia pacjentowi implantów.
Niechirurgiczne leczenie periodontologiczne
W trosce o komfort pacjenta oraz w celu zapewnienia szerszego pola operacyjnego zastosowano rozwieracz ust. ŚOczyszczono język za pomocą specjalnej nakładki na ślinociąg. (Fot. 5)
Fot. 5 Nasadka na ssak do oczyszczania powierzchni językowej
Po oczyszczeniu powierzchni języka zmierzono wskaźnik płytki bakteryjnej (Pl. I) za pomocą fluorescencyjnego detektora. (Fot. 6)
Fot. 6 Pomiar wskaźnika płytki nazębnej z użyciem detektora fluorescencyjnego
Następnie przy pomocy urządzenia Combi Touch przeprowadzono usunięcie biofilmu (Fot. 7)
Fot. 7 Przeprowadzanie oczyszczania przestrzeni tylnych jamy ustnej z użyciem Combi Touch, piasku glicynowego oraz dyszy o kącie nachylenia 120°
Do oczyszczenia tylnych przestrzeni jamy ustnej zastosowano piasek glicynowy z dyszą o kącie nachylenia 120°. Ten kąt nachylenia dyszy pozwala operatorowi efektywne przeprowadzić zabieg nawet w ciasnych miejscach oraz przy nietypowej budowie anatomicznej tkanek miękkich, nietypowym położeniu zębów a także jeśli w trudnodostępnym miejscu znajdują się uzupełnienia protetyczne.
W celu usunięcia szczególnie silnych przebarwień zastosowano dyszę o kącie nachylenia 90° i piasek na bazie dwuwęglanu sodu. Piasek ten jest szczególnie skuteczny w przypadku silnych przebarwień i w odkażaniu powierzchni okluzyjnych a strumień dyszy nie uszkadza tkanek miękkich. (Fot. 8)
Fot. 8 W celu usunięcia silnych przebarwień na rękojeści Combi Touch zamontowano dyszę o kącie nachylenia 90° i użyto dwuwęglanu sodu.
Podczas piaskowania strumień piasku i wody kierowano tak aby ssak mógł zebrać ślinę i cząsteczki piasku jednocześnie unikając ich rozproszenia .
Poczucie komfortu pacjenta podczas zabiegu zwiększyło także to, że urządzenie podgrzewa wodę do temperatury ciała.
Ważne jest aby w pierwszej kolejności przeprowadzić oczyszczanie a dopiero potem sondowanie. Pozwala to zapobiec przenoszeniu bakterii pomiędzy opracowywanymi przestrzeniami. Jeżeli u pacjenta występują odsłonięte powierzchnie korzeniowe, oczyszczanie należy przeprowadzić używając piasku glicynowego, który jest biokompatybilny, bardzo delikatny dla tkanek miękkich. Piaski na bazie dwuwęglanu sodu wykorzystuje się tylko do usuwania uporczywych przebarwień. Podczas piaskowania dyszę należy trzymać w odległości około 4-5 mm od powierzchni zęba. Dzięki połączeniu skalera i piaskarki w Combi Touch można szybko przejść od piaskowania do skalingu. Aby wykonać delikatny skaling należy użyć końcówki S1 w trybie SOFT MODE. (Fot. 9)
Fot. 9 Przy użyciu wielofunkcyjnego Combi Touch operator przeprowadza następnie delikatny skaling z użycem końcówki S1 i trybu SOFT MODE
Tryb ten ma obniżoną amplitudę drgań i pozwala wykonać skaling nawet u pacjentów szczególnie wrażliwych na ból.
Następnym krokiem po oczyszczeniu powierzchni zębów jest sondowanie periodontologiczne w celu zidentyfikowania kieszenie periodontologicznych głębszych niż 5 mm. (Fot. 10)
Fot. 10 Dzięki sondzie periodontologicznej możliwe jest zidentyfikowanie wszystkich kieszeni periodontologicznych o głębokości większej niż 5 mm
Takie kieszenie należy odkazić przy pomocy dyszy perio o kącie nachylenia 120°, na którą zakłada się miękką, sterylną końcówkę poddziąsłową. Końcówka pozwala na minimalnie inwazyjne wejście do głębokich kieszeni. Końcówka perio jest wykonana z delikatnego i elastycznego tworzywa, które dostosowuje się do anatomicznego kształtu kieszeni. Należy jej używać wyłącznie z piaskiem glicynowym, wykonując niewielkie delikatne ruchy w kieszeni periodontologicznej. (Fot. 11)
Fot. 11 Oczyszczanie głębszych niż 5 mm kieszeni periodontologicznych z użyciem dyszy perio z jednorazową sterylną końcówką poddziąsłową
Domowa higiena jamy ustnej
Należy pokazać pacjentowi właściwy sposób używania instrumentów do domowej higieny jamy ustnej. Pacjent będzie musiał używać szczoteczki międzyzębowej, która jest rekomendowan zamiast nici dentystycznej, do oczyszczania trudnodostępnych miejsc w przestrzenich międzyzebowych.(Fot. 12)
Fot. 12 Samodzielna, domowa higiena jamy ustnej obejmująca użycie szczoteczki międzyzębowej do oczyszczenia w minimalnie inwazyjny sposób, trudno dostępnych przestrzeni międzyzębowych
Szczoteczki międzyzębowe są delikatne i nie powodują podrażnień tkanek miękkich. Pacjentowi zarekomendowano szczoteczkę adekwatną do jego budowy anatomicznej i szerokości przestrzeni między zębowych tak by mógł skutecznie oczyszczać wszystkie przestrzenie znajdujące się pod i na linii dziąseł. (Fot. 13)
Fot. 13 Dla skutecznej kontroli płytki nazębnej zalecane jest używanie odpowiedniej szczoteczki dostosowanej to uwarunkowań anatomicznych
W celu chemicznej kontroli powstawania płytki nazębnej zalecono także stosowanie płynu do płukania ust zawierającego 0,06% CHX + 0,05% CPC i żel GUM Paroex dwa razy dziennie.
Kontrola przeprowadzona 2 tygodnie później wykazała znaczną poprawę wskaźników klinicznych. (Fot. 14)
Fot. 14 Kontrola kliniczna wykazała znaczną poprawę wskaźników klinicznych
Pacjent był zadowolony z efektywności zabiegu i zmotywowany do kontynuowania właściwej higieny domowej, którą zalecił mu specjalista.
Zaplanowano też regularne wizyty kontrolne co 3 miesiące.
Wnioski
Technologia Combi Touch pozwoliła w pełni skutecznie oczyścić i zdezynfekować jamę ustną pacjenta. (Fot. 15)
Fot. 15 Efekt końcowy
Ergonomię pracy z urządzeniem wspierają dwa różne rodzaje dysz o kącie nachylenia 90°i 120° - mogą być one używanie naprzemiennie w zależności od potrzeb i sytuacji klinicznej tak by operator mógł pracować wygodnie i w ergonomiczny sposób. Dysze pozwalają łatwo oczyścić trudnodostępne miejsca, dotrzeć do oczyszczanego miejsca z każdej strony oraz pewnie trzymać rękojeść tak by właściwie rozmieścić punkty podparcia bez zbędnego obciążania palców i cieśni nadgarstka.
Dzięki Combi Touch operator może szybko i skutecznie i minimalnie inwazyjnie oczyścić zarówno wszystkie zęby w jamie ustnej pacjenta jak też kieszenie periodontologiczne, także te których głębokość jest większa niż 5 mm.